Fase 3: Pivotal study
Dit is de meest beslissende fase in het ontwikkelingsproces, waarin het échte bewijs moet worden geleverd. Hier wordt de effectiviteit en veiligheid van het product op statistisch significante wijze aangetoond met voldoende patiëntaantallen. Deze studies vormen het wetenschappelijke fundament waarop alle claims en toekomstige goedkeuringen gebouwd zullen worden.
Grootschalige onderzoeken met patiëntaantallen die statistisch valide conclusies mogelijk maken. Vaak gebeurt dit via een Randomized Controlled Trial (RCT), waar patiënten random worden toegewezen aan een behandel- of controlegroep. In sommige gevallen kan ook een cohortstudie worden uitgevoerd, waarbij de patiënten op basis van bepaalde kenmerken in groepen worden ingedeeld.
Voorbeeld:
Voor hun pivotale studie rekruteerde het MedTech-bedrijf 280 diabetespatiënten in 8 ziekenhuizen verspreid over 3 landen. Ze vergeleken hun bloedglucosesensor met de huidige marktleider in een gerandomiseerde gecontroleerde trial. Na 6 maanden toonde hun sensor 22% hogere meetnauwkeurigheid, 35% minder huidirritatie, en een significante verbetering in therapietrouw dankzij de langere sensorlevensduur. Deze overtuigende data werden het kernbewijs voor hun CE-certificeringsaanvraag.
Fase 4: CE-markering en registratie
Dit is het cruciale moment waarop alle onderzoeksgegevens samenkomen en worden gepresenteerd aan regelgevende instanties. De registratiefase vormt de brug tussen jarenlang onderzoek en daadwerkelijke marktintroductie. Hier wordt bepaald of al het harde werk resulteert in een product dat beschikbaar komt voor patiënten en zorgverleners:
-
Klinisch evaluatieverslag (CER)
Dit is een document waarin alle klinische gegevens samengevat worden. Het bewijs wordt gepresenteerd om aan te tonen dat het hulpmiddel veilig en effectief is voor gebruik, zoals vereist door de MDR (Medical Device Regulation). Het CER bevat alle verzamelde data (uit de studies in de voorgaande fasen) en wordt ingediend bij de Notified Body voor CE-markering.
Voorbeeld:
Het MedTech-bedrijf stelt een uitgebreid Clinical Evaluation Report samen dat alle onderzoeksresultaten bundelt. Van preklinische laboratoriumdata, resultaten van de haalbaarheidsstudie tot en met de pivotale trial met 280 patiënten. Door deze grondige documentatie en strategische samenwerking met hun aangemelde instantie verkreeg het bedrijf de CE-markering in 9 maanden. Dat is aanzienlijk sneller dan het industriegemiddelde van 15 maanden voor vergelijkbare medical devices.
Fase 5: Post-market surveillance (PMS)
Deze fase vertegenwoordigt een cruciale verschuiving van gecontroleerde klinische omgevingen naar het ‘echte leven’, waar duizenden patiënten het medical device dagelijks gebruiken. De doorlopende monitoring vangt langetermijneffecten die in eerder klinisch onderzoek misschien niet opvielen en vormt de basis voor productverbeteringen en nieuwe klinische inzichten.
-
Post-Market Clinical Follow-up (PMCF)
Dit is een continu proces van het volgen van het medische hulpmiddel na de marktintroductie om real-world data te verzamelen. Dit helpt fabrikanten om te zien of het product werkt zoals verwacht en om mogelijke veiligheidsproblemen of verbeterpunten te ontdekken.
Deze gegevens worden verzameld door feedback van gebruikers en artsen. Vaak gebeurt dit via online vragenlijsten (ePRO) of andere rapportagesystemen.
Het monitoren van bijwerkingen of ongewenste effecten die zich voordoen nadat het product op de markt is.
Voorbeeld:
Na marktintroductie zette het bedrijf een uitgebreid PMCF-programma op voor hun bloedglucosesensor. Via een speciaal ontwikkelde app verzamelden ze geanonimiseerde gebruiksdata van meer dan 12.000 patiënten. Deze real-world data onthulde een onverwacht voordeel: patiënten die de sensor gebruikten hadden 18% minder hyperglykemische episodes dan de algemene diabetespopulatie. Deze bevinding leidde tot een uitbreiding van de klinische indicaties en versterkte hun marktpositie. Tegelijkertijd hielp de continue monitoring bij het identificeren en aanpakken van een zeldzaam batterijprobleem voordat het tot veiligheidsincidenten kon leiden. Ze startten daarom nieuw onderzoek om dit op te lossen.